Nieuw Guinea Conferentie, de eerste stap
Op 5 april 2012 is in het gebouw van Nieuwspoort in Den Haag een conferentie gehouden. Gelijktijdig werd er in Jayapura ook een conferentie gehouden die enkele dagen duurt. De installatie van de Nieuw Guinearaad in 1961 was de eerste stap om de Papua´s te leiden naar een democratische, zelfstandige staat. In het verdrag van Canberra erkennen meerdere landen, waaronder Nederland het zelfbeschikkingsrecht van de Papua´s.Benny Wenda
De conferentie werd ingeluid door Benny Wenda. Hij organiseerde een congres in West Papua en werd veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf. Hij heeft kunnen vluchten en woont nu in het Verenigd Koninkrijk. Er is een internationaal uitleveringsverzoek gedaan door Indonesië. Officieel had de Nederlandse marechaussee hem kunnen arresteren toen hij Nederland binnen kwam maar dat is niet gebeurd. Dat zou ook een internationaal schandaal hebben opgeleverd omdat inmiddels de hele wereld weet dat Indonesië op grote schaal de mensenrechten schendt, met name in West Papua, wat een Indonesische provincie is.
Indonesië overtreedt Internationale wetten
Jennifer Robinson ging in op het juridische aspect van de zaak. Ze is aangesloten bij de ILWP, International Lawyers for West Papua. In haar speech kon ze niet veel meer doen dan constateren dat er wetten worden geschonden en mensenrechten niet worden gerespecteerd in West Papua. Voor het hijsen van een vlag kun je 15 jaar gevangenisstraf krijgen. Organisators van demonstraties worden als landverraders bestraft terwijl het leger ongestraft mensen vermoord. Met haar organisatie probeert ze parlementariërs bewust te maken van deze overtredingen van internationale wetten. ILWP maakt politici bewust dat zij de zaak moeten voorleggen in de Verenigde Naties. Na Nederlandse politici op de hoogte te hebben gebracht is de volgende stap Europese politici bewust te maken van de misstanden in West Papua.Geen staat maar provincie
Ondanks de Internationale verdragen is Nederlands Nieuw Guinea, zoals de kolonie destijds werd genoemd, niet overgegaan in een zelfstandige natie maar een Indonesische provincie geworden. Dit kwam doordat Indonesië het gebied met militaire middelen binnen viel. Het Nederlandse leger had het slecht getrainde Indonesische leger makkelijk kunnen overwinnen maar er is onder internationale druk niet terug gevochten. Onder andere de Verenigde Staten steunden Indonesië in zijn expansiedrift. Indonesische soldaten zijn door Nederlanders gevangen genomen, het land uit gezet, deels om ze te beschermen tegen de Papua´s die wel wilden vechten tegen Indonesië.
De rol van de Verenigde Naties
Nadien is besloten dat Nederlands Nieuw Guinea een VN-mandaatgebied werd, maar al wel onder Indonesisch bewind. In 1969 zou de Act of free Choice moeten worden uitgevoerd; een referendum waarin de Papua´s konden beslissen voor onafhankelijkheid of aansluiting bij Indonesië. Er heeft echter nooit een referendum plaats gevonden in de zin dat het volk geraadpleegd is; er zijn slechts 1025 mensen om hun stem gevraagd, waarvan men wist dat ze voor aansluitinbg bij Indonesië gingen stemmen. De stemgerechtigden zijn aangewezen door het Indonesische leger. In vele gevallen zijn Papua´s gemarteld en bedreigd om voor aansluiting bij Indonesië te stemmen. Soms zijn Papua´s omgekocht door hen geld en luxe goederen te beloven. Daarnaast was in Nieuw Guinea de grootste goud - kopermijn ter wereld ontdekt. Inmiddels is algemeen bekend dat concessies in 1967 zijn gegeven aan een Amerikaans bedrijf. Amerika had er dus belang bij dat het een Indonesische provincie zou worden.
